Nire Esperientzia Benetako Epaiketa Batean.

Bilboko Justizia Jauregia 

Kaixo berriro! Gaurko blog honetan tematika pixka bat aldatuko dut, izan ere, beste egunean Unibertsitateko irakasgai baten irakaslea epaiketa erreal bat ikustera eraman zigun, orduan, gure esperientzia pertsonala azalduko dut. 

Bilboko Justizia jauregian izan zen, Arlo Zibileko epaitegian konkretuki. Puntual iritsi arren, taldeka banatu ginen eta epaiketa gertatuko zen epaitegia aurkitzeko zaila zenez, talde bat 3 minutu gutxi gora behera berandu heldu ziren aretora. Hau epailea amorratu zuen eta hain zorrotza izan zen denok aretotik botako gintuela pentsatu nuela. Hortik aurrera, guztiz ixilik ikusi genuen epaiketa, egoera pisutsua zela ohartzekoan. Aretoan hurrengo kideak geunden: epailea, akusazio eta defentsa-ren abokatuak, bakoitzaren prokuradorea, lekukoak deitzen zituen pertsona eta guk, publikoa. 

Epaiketaren gaia zera zen, 2004 eta 2006 artean emakume batek "Kutxa Laboral" bankuan merkatuaren "produktuak" erosten zituen, hau da, akzioak. Oso harreman ona zuen sukursal horretako langileekin, sukursalaren burua zenarekin batez ere, Rosa deitzen dena. Hau dela eta, bere esanetan aurrean jartzen zioten edozein produktu erosten zuen, haiengaz konfidantza osoa zuelako. Dena dela, kalean entzun zuen erositako "produktu" bat, Eroski-ren akzio preferente batzuk, nahiz eta epe finkorakoak zirela pentsatu, errealitatean menpeko aportazio finantzieroak ziren, hau da, ezin zuen inoiz inbertitutakoa berreskuratu. Hau jakin eta gero, 2013 urtean Epaitegi Zibilera egoera salatu zuen. Eroski-ren iruzur honetan gende asko jausi zen, eta aldizkari batzuetan agertu da ere. Orduan, lehenengo defentsari eman zion galdeketa txanda, eta ondoren, akusazioari tokatu zitzaion. Egia esan, prokuradoreak ez zuten ia ezer egin epaiketa osoan, defentsarena batzuetan abokatuarekin hitz egiten zuen, baina akusazioarena mugikorrarekin egon zen epaiketa osoa. 

Salaketa ipini zuen emakumeari galdeketa egin eta gero, haren gortasun arazoagatik nahiko luzea izan zena, hor zegoen beste emakume bat lekukoak deitu zituen banaka. Lehenengo Rosa sartu zen, denbora bat jubilauta zeramana, emakumearekin laguna zela nabaritzen zen. Hurrengo biak "Laboral Kutxa"-rako oraindik lan egiten zutenez, teatro gehiago egin zuten eta bankuaren alde adierazi ziren. Epaileak lekuko bakoitzari gezurra esatearen ondorioak azaldu zion deklarazioa hasi baino lehen. Dena dela, alde bakoitzeko letratuak (abokatuak) beraiei egindako galderak kontuan hartuta hurrengoa hausnartu zezakeen: emakume hori merkatu munduan nahiko jankintsua zen eta bazekien ondo baino hobeto zer erosten ari zen. Bazeukan esperientzia industria higiezinean (inmobiliaria) eta akzioak zeukan erosita Japoi eta Estatu Batuetan, baita 200,000€ aurreztuta. Hau kontuan hartuta, letratu bakoitza haren alegazio diskurtsoa eman zuenean, defentsakoa hoberen jokatu zuena izan zen, 

esanez "Laboral Kutxa" emakumea iruzurtu nahi bazuen, inbertitutakoa baino askoz diru gehiago ibertitzea aholkatuko lioteke. 

Hau egin ondoren epaileak epaiketaren amaieraren parte eman zuen eta sententzia-ren eguna pendiente geratzen zela esan zuen. Asko gustatu zitzaidan esperientzia, beste mundu bat zela iruditu zitzaidalako. Nire ustez, nahiz eta urduriago egon, defentsaren letratua akusazioarena baino hobero egun zuen, horregatik, "Laboral Kutxa" epaiketa hau irabaziko duela uste dut. 

Hau izan da guztia, hurrengo astera arte!

"LA MANADA", hausnarketa.

Berri Juridikoak

2016 urteko San Ferminak. 18 urteko neska bat 26 eta 29 arteko 5 mutilekin dago festa gozatzen. Zoritxarrez neska ez zekien berarentzako zuten plana, bere konsentimenduaz momentu batez pentsatu gabe. Urte bat baino gehiago pasa eta 2017ko azaroaren 13-an gertaera honentzako epaiketa hasten da, prentsatik guztiz isolatuta, ate itxietara. Epaiketa hau sexuen arteko desoreka eta indarkeria eztabaidara ekarri du berriro, bai arlo instituzionalean, bai kalean. 

5 bortzatzaileak (ustezkoak?) errugabe adierazi dituzte haien buruak, denbora guztian kontsentimendua zegoelari eutsiz. Dena dela Whatsapp-ean partekatu zuten gertakizunaren bideoa bai fiskalak bai polizia kontrakoa frogatzen duela diote. Ez zen egon kontsentimendurik baina bai larderia eta indarkeria. Asko hitz egin da kontsentimenduaren kontzeptuaz epaiketatik aurrera, izan ere, uste da harreman bateko kide bat EZ esan arte aurrera jarraitzeko baimena inplizituki dagoela, baina kasu askotan ez da horrela. Biktima esan zuenez, "ni menperatzen utzi nien ahal eta azkarren amaitzeko". Ezin da gertatutakoaren ardura biktiman jarri, kasu batzuetan EZ esateko aukera oso arriskutsua ala biktimarentzako ezinezkoa izan daitekelako. Agian, kontsentimenduari buelta eman eta BAI esatera arte kontsentimendua ez dela existitzen barneratu beharko genuke. 

Beste alde batetik, epaiketaren gorabehera batzuk salatu dira, adibidez (ustezko) erasotzaileei biktimaren babes neurri berdinak ezartzea, haien argazki eta datu pertsonalak prentsatik urrun mantenduz. Dena dela interneten zabaldu dira, eta orain badakigu haien artean soldadu eta guardia zibil bana daudela, eta haietako gehiengoa aurrekariak dituztela, bat agresio sexualagatik ere. 

"Manadako" kideak, 2016-ko San Ferminetan

Epaiketaren gorabeheren artean, beste datu bat dago; epaileak jasan zuen akusatuen abokatu batek detektibe bat kontratatzea, eta hortik aurrera haien defentsa biktimaren bizitza pertsonala erasotzen oinarritu zen. Ez zuten biktimaren aitormenaren sinisgarritasuna erasotzen, baina biktima berarena. Gertatzen zena zera da, biktima epaiketara aurkeztu zenean ez zuen "bortzaketa biktima"-ren estereotipoa betetzen, naturaltasunez azaldu zuelako berari gertatutakoa, eta bere bizitza egoki aurrera eraman zuela zirudiela. Gezurra irudi arren, akusatuen abokatuak froga bezala aurkeztu zituen argudio hauek, aurreiritzietan oinarrituta daudenak, eta telebistako telesai batera ere joatera ausartu zen, non bere historioaren ikuspuntua inor ezin zuen kontraesan. 

Momentu honetan sententzia itxaron eta biktimari babes-mezuak bidali baina ezin dugu ezer gehiago egin, izan ere, ez da bera bakarra erasoa eta indarkeria jasan duena, emakume guztiak baizik. Egunero ohartzen edo ohartzen ez ditugun erasoak, txikiak edo handiak, ikusezinak ala atzeraezinak, guztion artean erauzi behar ditugulako, gizarte bezala. Denok batera posible izango da. Hurrengo asterarte, kamaradak!

Azkenaldiko sorgin-ehiza.

Berri Juridikoak

Kaixo berriro guztiei! Gaurko blogaren izena agian korapilatsua irudi daiteke, baina landuko dugun gaiarekin guztiz bat dator. Telebistan eta sare-sozialetan behin eta berriro ari gara ikusten korrupzio kasuak bata bestearen atzean; baina ez al da susmatzen ikerketak aurrera eramateak gero eta denbora gehiago hartzen duela? Benetan kasua airera ateratzea nahi ez balukete bezala. Hala ere, justizia ez omen da hain geldoa beste esparru batzuk lantzean. Gaur egun asko eta asko entzuten dugun beste kasu batzuk nahiko azkarrak dira epaitegira heltzen. Modan dago ozen esandako iritziak "enaltecimiento al terrorismo" izendatzea, horrela gobernuaren (eta monarkiaren) kontrako mezuak zabaltzea beldurgarria bihurtzen hasi da. Honen froga da, urte honen hasieran 7 twittero epaituak izatea haien mezuengatik sare-sozialetan, haietako bat Carrero Blanco buruzko txiste bat idazteagatik. Agian delituak bilatzeko, Guardia Zibila Genova 13-n enfoka beharko lirateke, bakoitzaren gune pertsonalean sudurrak sartu baino. Espero dut Gürtel Kasuan "Operación Araña"-n jarri duten esfortzu bera adieraztea. Hurrengoa esaten du "Izquierda Diario" egunkari birtuala:

"Twitter y facebook se han convertido en lugares preferidos por la policía y la guardia civil para perseguir a todos aquellos que expresen disconformidad con algunos de los pilares de nuestro régimen."

Hau ez da guztia ordea, Auzitegi Nazionala topetaraino dagoela dirudi azken egunetan. Azaroaren 2an, politiko katalanekin batera Auzitegi Nazionalean 13 rapero epaitu egin ziren. Hauek "La Insurgencia" deritzon rap taldea osatzen dute, politika eta gizarte gaiak lantzen dituena. Honelako letrengatik fiskalak 2 urte eskatzen ditu haietako 12-rentzat:

“Estoy de lado, estoy con los parias, quiero ver a Rajoy atado a una vida precaria, con rabia me revelo, con la misma que se hizo volar a Carrero, vuelos altos bajo esta dictadura. Franco murió pero Juan Carlos siguió con la tortura”

 Fiskalen esanetan, GRAPO delako talde terrorista komunista goraipatzen dute, baina "La Insurgencia" taldea kasu hau Estatuak artistekiko errepresioa inposatzeko beste modu bat dela salatu dute, eta sare-sozialetan Valtonyc eta Pablo Hasel musikarien alde adierazi dira, lehenengoa 3 urte baino gehiago eta bestea beste 2 urteko kondena dutenak, arrazoi berberengatik. Ondorioa zera da, azkenaldian ikusi dugun errepresioa beldurra ematen duela, "demokraziaren" izenean adierazpen askatasunaren kontra sorgin ehiza bat antolatu dutelako. Haien "demokrazia" legitimitatea duen bakarra dela inkariotu dute, nahiz eta autoritarismoari gero eta hurbilago kokatzen ari den. Txarrena zera da, inor ez dagoela babes "justiziaren" begietaz, izan ere, "enaltecimiento al terrorismo"-ko mezuei retwit egitea bakarrik delitu dela esan du Barne Arazoetako Ministerioa. Baina Jose Perals Calleja fiskala benetan bat egiten duela dirudi, izan ere, epaituen jarrera “mantiene una tónica subversiva frente al orden al orden constitucional democrático”. Mezu zuhur honekin agurtzen zaituztet, hurrengo astera arte!

Gürtel Trama.

Berri Juridikoak

Kaixo guztioi! Gaurko egunean beste berri juridikoaz idatziko dut, "Gürtel Tramaren" ikerketari buruz, alegia .  Nahiko zaharra da baina azkenaldian berriro hartu du indarra, izan ere, PP-ko "B Kutxa" guztiz baieztatu zuen Fiskaltza urrian, eta hilabete honetan Auzitegi Nazionalak "Gürtel Tramak" PP-ari etekinak eman zionaren froga onartu du. Zoritxarrez, aurreko sarreretan azaldu nuen Katalan Krisia berri hauetatik arreta publikoa lapurtu du, komunikabide nagusien eta Gobernuaren esfortzuari esker.

Hasteko, izenaren zergaitia azalduko dut. Hau, tramaren buruaren abizenetik dator, Francisco Correa delakoa. Gürtel Alemanieraz "gerriko" (cinturón) esan nahi du, eta horrelaxe, Correa-rekin erlazionatuta dago. Laburbiltzen honetan oinarritzen da: PP-ari lotuta dagoen ustelkeria-sare bat ikertzen duen prozesu-judiziala. Dena dela, hirurak hasi ziren 2009 urtean, non PP-arekin lotura zuten pertsona batzuk "Fiscalía Anticorrupción"-ari ariketa susmagarriak salatu zituztenean. Orduan, instituzio honek eta Baltasar Garzón epaiak kasua ikertzen hasi zen, ondoren Correaren Enpresa batzuk eta PP-ko kideek osatutako bien onurarako lan egiten zuen erakunde kriminala agerian utziz. Francisco Correa eta haren 4 lagun atxilotzen dituzte, haietako 2 PP-arekin erlazio zuzena zutenak.

Geroago, 2013-ko urtarrilaren 31an "El País" egunkariak PP-aren ex-diruzaina, Barcenas, 1990-tik 2009-ra arte aurrera eraman zuen idatzizko kontabilitatea argitara atera zuen. Hor, enpresetatik PP-ra emandako ordainketa ilegalak ageri ziren, gainera, Bartzenas dokumentu hontan faltan zen informazioa Auzitegi Nazionalera eraman zuen, eta kasuaren epai berriaren (Pablo Ruz) ikerketaren barruan sartu ziren.

Ondoren, 2013-ko abenduan, polizia Correaren egoitza enpresarialean aurkitutako informazioari buruzko txostena aurkezten du, non Madrileko eta Valentziako PP-ko udaletxetan ematen zen finantziazio ilegala baieztatzen du, Correaren enpresak eta administrazio publikoetako kontratista bezala lan egiten zuten enpresarioetatik dirua jasotzen zutenak, eta eroskerien truke diru eta obra publikoekin trikimainak egiten zutenak ere. Honen adibidea, 2006-ko Papa-ren bisita Valentziara da, non koste erreala 3,6-koa zen arren, enpresa pantailei esker kostua 7,3 milioira igo zuten, diferentzia haien poltsikoetan gordetzeko.

Dudarik gabe, 3 ataletik garrantzitsuena Barcenas-ena da, hark izan delako ikerketan informazio gehien eman duena, nahiz eta PP-arekiko mendeku edo harrotasunagatik egin izana. 2015-an garbi esan zuen PP-a ilegalki finanztiatu zela haren hasieratik, haren defentsarako idazkian azaldu zuen bezala, PP-aren prekurtsorea (Alianza Popular) jada erabiltzen zituen finantziazio iturri ilegalak, gutxi gora behera 2008 urterate. Dena dela, 2016 urtetik Barcenas PP-ari hurbiltzen joan da, eta haren partizipazioa nahiko zapuztu da. Orain Correa dela ipuinaren gaizto bakarra dirudi... arren Gürtel-aren biktima bezala agertzea eskatu zuten bi hauek, baina logikoki eskaera hau Audientzia Nazionala deseuztatu zuen.

Hau gutxi balitz bezala, PP-ak metodo guztiak erabili ditu tramaren ikerketatik alde batera geratzeko. Adibidez, kasua hasieran ikertzen hasi ziren poliziak halaxe admititu zuten, haiengatik ikerketa zapuzteko presioak jaso zituztela esanez. Beste alde batetik eskutik eskura pasatu da kasua, 4 epai eta 3 instituzioengatik, alegia; gainera ,haietako epai bati, Baltasar Garzón delakoa, PP-aren denuntzia batengatik suspenditu zuen CGPJ-ak. Gero, Auzitegi Nazionalean eman behar izan zuen deklarazioan, Rajoy-k jokaera harro hutsa adierazi zuen, eta inork ez zion pegarik jarri. Honako gauza hauek esan zituen:

"Estábamos en otro contexto temporal al de ahora. Respondí a Bárcenas porque tengo la costumbre de responder a la gente" 

"Correa era un proveedor del partido. Los proveedores reciben dinero a cambio de servicios. Es de sentido común"

Azkenik, presio hauetatik amorratsuenak, frogen suntsiketa eta heriotzak izan dira. Bai, heriotzak. Epaitegira deklaratzera joan behar ziren 10 pertsona egoera susmagarrietan hil dira, esaterako, Valentziako senadora ustela Rita Barberá. Hemen ikusi dezakezue zerrenda osoa: link. 

Amaitzeko, nire ustetan (eta askoentzakoan ere), Espainaren ustelkeria kasu guztiak PP-tik atera eta PP-an amaitzn dira. Kanzter bat bezala zabaldu ditu haren influentziak eta trikimainak herrialde osotik, eta demokrazia berrezartzeko modu bakarra PP-a boteretik botatzea eta instituzio publiko guztiak haren influentziagatik garbitzea da.

Hau izan da guztia, hurrengo astera arte!

 

Katalunia eta Espainiako Sistema Judiziala. (III. Atala)

Berri Juridikoak

Azkenik, hemen duzue Kataluniako Gatazkaren buruzko azken sarrera, momentuz. Nire ustez, gai honek askoz gehiago emango digu hitz egiteko etorkizunean, batez ere momentuan mugimendu geldiezin hau zapaldu duten modu narrasa ikusita. Esan beharra daukat, gero eta gehiago informatu, gero eta haserreago jartzen nintzela.

Dena dela, gatazka honetatik alde on eta txarra atera genezake, esaterako, ideologiak, politika eta Espainiako 1978 urtetik daukagun erregimen zaharkitua astindu eta larruetan utzi dituela. Alde txarra zera da, beti gertatu den bezala, boteretsuen lehien ondorioak herria edo behe klaseak ordaindu behar izan dituztela.

ONDORIOAK

Lehenengo aztertuko dudan puntua, batez ere liberalismo eta eskuinetik jasan diren etengabeko presioak dira. Honekin zer esan nahi dut, ba Espainiako giro boteretsuak ohituraz ultra kontserbatzaileak direnez eta eskualdeen abertzaletasunen guztiz kontra daudenez, irailetik zabaldu den independentismo gura zeharo itsutu dietela. Noski, hau gelditzeko eskura zuten tresna guztiak erabili dituzte, tartean, biztanleen buruak berotzeko  komunikabide eta prentsaren manipulazioa. Hau ez da inolako asmakizuna, izan ere, TVE-aren langile batzuk haien teleberrien informazioa moldatzen duen idazlaritza paralelo baten sorkuntza salatu dute, PP-ko gobernuaren gertu dauden kideez osatuta.

Beste alde batetik, aipatzekoak dira Katalunian egoitza zuten enpresen lekualdatzea, urriaren 1-eko erreferendumetik, 500 gutxienez izan direnak, haien artean Sabadell Bankua eta “Bimbo” marka. Orduan, ekuazioa honelakoa da: PP-ak berez duen ideologia atzerakoia, Felipe IV-ren ezgaitasuna eta giro boteretsu hauek berengan gauzatu duten presioa batzean, emaitza bakarra lortu genezakeen; adierazpen-askatasunaren zapalketa basatia.

Ez digu sorpresarik eman ordea, bakarrik komeni zaien legeak aplikatzeari ohituta bihurtu garelako alegia. Denok ezagutzen dugu konstituzioaren 2. artikulua, zein Espainia sakratuaren banaketa debekatzen duen. Baina 47. artikulua, pertsonen oinarrizko eskubideetaz hitz egiten duena, bai Rajoyk bai Felipe IV-k irakurtzen ahaztu dute. Pena bat.

Orain ondorioak aztertzera pasatuko gara: hasteko, hasieran azaldu dugun bezala, Espainiaren gabeziak airean utzi dituela. Gendea edozein partidu edo neurriri indarra emango dio honek Espainiako unitatea mantetzekotan. Katalanen kontra dauden gende guztia ez dago ados PP eta Ciudadanos-en politikekin, baina komunikabideak sustatu duten "anti-katalanista" ideia edozerren gainetik dago. 

Bartzelonako unitatearen aldeko manifestazioa

Manifestazio honetan parte hartu zuten nazi batzuk.

Laburkituz, nire ustez PP-aren erantzuna autoritario samarra izan da, eta beti bezala, krisi egoera batez baliatu da neurri zapaltzaileak eta opresiboak indartzeko, krisi ekonomikoarekin egin zuen bezala:

"La crisis golpeó a los más débiles, aunque sectores no despreciables de las clases medias también se vieron muy golpeados por ella. Rajoy ha hecho algo por estos últimos, pero nada por los primeros, salvo agravar su situación mediante extraordinarios recortes del gasto en servicios sociales que tienen toda la pinta de seguir ahí todo el tiempo que haga falta. Por el contrario, el presidente del gobierno se ha ocupado a fondo en que los más pudientes estuvieran contentos con su gestión. Recortándoles los impuestos, concediéndoles una amnistía fiscal y sobre todo protegiendo sin límites los intereses de los bancos y de las grandes empresas, manteniendo todo tipo de apoyos fiscales y subvenciones, tolerando prácticas oligopólicas y haciendo todo lo que podía, entre otras cosas poner mucho dinero, para que no se marcharan las multinacionales, que hoy por hoy controlan lo sustancial de nuestra industria." eldiario.es

Denbora honetan, Rajoy-k Katalunia erabili du beste kontuak estaltzeko, hala nola, PP osoa Barcenas-en ustelketa kasuan murgilduta dagoenaren froga ukaezina (bera barne) eta CETA-ren onarpen ia sekretua (non PSOE botaketan abstenitu zen). Hau guztia ikusita, zera ondorioztatu dezaket: Hasteko PP-a Espainia eta Katalunia bahituta daukala eta gero eta atzerago eramatea duela helburu. Gero, PSOE-a eta monarkia ezgai direla demokraziaren funtzionamendurako. Azkenik, Espainian krisi sozial eta politiko larria dago, eta gizartea esnatu arte, txarrera joango da. 

Orain Abenduaren 21-eko elekzioei erne egon beharko gara. Hau izan da Kataluniako krisiaren azken sarrea, eta espero dut beste bat egin behar ez izatea. Informazio gehiago izateko, link honetan klikatu. 

Laster arte!

Katalunia eta Espainiako Sistema Judiziala. (II Atala)

Berri Juridikoak

Kaixo berriro! Hemen daukazue Kataluniaren egoerari buruzko 2. sarrera. Hemen, Erreferendum-a eta honen osteko gertakizunak azalduko ditut, baita Espainiako gobernu eta sistema judiziala izan dituen erantzunak ere.

Gobernuaren Erantzuna

Erreferenduma egin baino lehen, Gobern-a bazekien erraza ez zela izango; irailaren 6-an Parlament-ak onartu zuen “Erreferendumaren Legea” eta “Kataluniar Errepublika Batentzarako Iragankortasun Legea” Auzitegi Konstituzionalak legez kanpokoak adierazi zituen. Hortik aurrera, estatuaren lehentasuna hautestontziak, boto-txartelak eta erreferendumaren aldeko publizitatea pertsekutatu eta konfiskatzea izan zen, bizi garen “demokrazia” polit honetatik espero genezakegun bezala. Estatuaren esfortzu guztia alferrikakoa izan zen, ordea. Urriaren 1-ean Erreferenduma ospatu zen, non 2.262.424 biztanle botoa eman zuten.

Hala ere, egun hartako gertaera garrantzitsuena Estatuak bidalitako indar armatuen errepresio brutala izan zen, zein komunikabide internazionaletara heldu eta EB-ren gaitzespena eragin zuen. Honek argazki eta bideo amorragarriak utzi dizkigu, baita 893 zauritu ere batez beste.

Honen ostean, nahiz eta 42,34%-ko partizipiazioa izan, partehartzaileen 90.09%-a independentziaren alde dagoela zenbatzen da. Espainiako gobernuak noski ez du emaitza onartzen eta inkonstituzionaltzat hartzen du, eta hau gelditzeko neurriak bilatzen ditu, batekin eman arte: konstituzioaren 155 artikulua. Hau, benetako mehatxua da Kataluniarentzat, izan ere, autonomia baliogabetu dezake, baita Govern-a desegin. Horrela, Espainiaren mende guztiz geratuko litzakeen. Bitartean Auzitegi Nazionalaren epailea, Carmen Lamela, ANC-ko (Kataluniako Asanblada Nazionala) eta Òmnium Cultural-eko presidenteak kartzelarazten ditu, sedizio delitua alegatuz.

Govern-a izugarrizko presioaren mendean dago; Espainiarekiko elkarrizketa ezinezkoa izan da, eta 115-ren aplikazioa gertu da. Horregatik eta Erreferendum-ari legitimitatea emateko, urriaren 27-an Parlament-ak Independentzia Adierazpen Aldebakarrekoa aitortzen du, eta ondoren, etenean jartzen du. Dena dela egun bere horretan Espainiako senatuak gobernuari 155 artikulua aplikatzeko baimena ematen dio, PP, PSOE eta Ciudadanos-eko botuekin.

Momentu hartan, Rajoy Govern osoa desegiten du eta elekzio autonomikoak deitzen ditu abenduaren 21-erako. Honekin batera, Soraya Sáez de Santamaría presidenteordea kataluniako presidente izendatzen du eta Parlamentua desegiten du. Mossos-en eta Kataluniako telebistaren (TV3) kontrola ere hartzen dute. Egoera honetan Govern-aren kideak babes guztia galtzen dute, eta Carles Puigdemont Belgikan erbesteratzen da, 4 ex-conseller-ekin batera. Carmen Lamela-k Junqueras eta 7 ex-conseller-en kartzelaratzea eskatzen du,  bi Jordi-ak izan zituzten salaketa berarekin, eta hurrengo egunean, Puigdemont harrapatzeko Europako Atxilotze Agindua inposatzen du.

Gobernuaren erantzun hauek herria haserre samar daukate, logikoki. Neurri autoritarioen aurrean gaude azken finean, eta beraiek izan dira “konstituzioa”, “legalitatea” eta “demokrazia” hitzekin haien ahoa gehien bete dituztenak. Garbi geratzen zaigu, gaur egungo PP-k eusten duen gobernuak, hipokrita izateko eta gezurrak esateko baino ez dela balio.

Hau izan da guztia momentuz, gustatu izatea espero dut . Hurrengo sarreran honi buruzko analisia egingo dut, eta nire iritzi pertsonala aurkeztuko dut ere.

Laster arte!

Katalunia eta Espainiako Botere Judiziala. (I Atala)

Berri Juridikoak

Kaixo neska-mutilak! Aste honetako sarreran, gaur egun edonon entzuten den gaia aztertuko dugu, Kataluniako Krisia, alegia. Nahiz eta honek zeharo aspertuta daitugun, oso interergarria dela uste dut, Espainiako ideologia guztiak argitara eman ditu eta. Hala ere, gai hau luze samarra denez 3 ataletan bereiztuko dut: lehenengoa independentismo katalana azaltzeko, ondoren Espainia hartu dituen neurriak aztertzeko eta azkena, erantzun hauek zer esaten diguten mahaigaineratzeko. Hau guztia esanda, hasi gaitezen azalpenarekin:

Independentziaren aldeko manifestazio bat

Kataluniako Krisia

Independentismo Katalanaren oinarria hainbat urte atzerakoak da; Ondorengotza gudaren irabazlea Borboi hautagaia atera zenean, 1714 urtean, hau Katalan Foruak eta hizkuntza Katalanaren erabilera debekatu zituenean “Nueva Planta” itunen bidez. Hortik aurrera, Espainiaren aldetik opresioa jasotzen zutenaren sentipena zabaldu zen eta nazionalismo hau garatuz joan zen Guda Zibila 1939-an Franco garaitu zuen arte. Momentu hartan Espainiarekiko “traidore” zen edozein mugimendu edo pentsaera indarrez zapaldu zen, hori dela eta, Katalan sinboloak eta hizkuntza debekatu egin ziren. 40 urte ondoren, Frankoren heriotzarekin Trantsizio Demokratikoa hasi zen, non identitate historikoen eskubideak berriro onartu arren, 1978-ko konstituzioa garbi utzi zuen Espainia banatzearen galarazpena.

Urteak pasata, gaur egungo sistema demokratikoan jada, Autonomia Estatutu Katalanaren erreforma bat aurrera ateratzen zen 2006-an, erreferendum batekin herriagatik baieztatuta. PP-k ordea horren aurka aurkeztu zen, eta azkenean Auzitegi Konstituzionalean errekurritu zuen. Honek 14 artikulu eta Katalunia nazio bat delaren erreferentzia baliogabetu zituen. Beste alde batetik, sententzia hau baino aste bat lehenago, Zapaterok krisia leuntzeko austeritate neurriak martxan jartzen hasi zen, eta gobernu katalanak bere atzean berdina egin zuen. Artur Mas presidentea Madriletik eta Bruselasetik zetozen neurri guztiak aplikatu zituen, biztanleriaren gehiengoaren bizitza- kalitatea zapuzten. Honek bai Espainiaren aurkako pentsaera indartu zuen, Gobern-aren presidenteak kanpotik zetozen neurri guztiak ezartzera behartuta zegoen eta, alegia. Dena dela, historia honen parte ezkutua zera da, Artur Mas-en partidua, CiU-a, hainbat ustelkeria kasuetan nahasita zegoela, eta haren ospe galera edonola konpondu behar zutela. Hau dela medio, 2012 urtean gertatu zen Diada Handia sentimendu independentista izugarri zabaldu zuen, 15M-aren protestak protesta independentistekin ordezkatuz. Hemen gertatu zen CiU partiduaren biraketa soberanista.

Egoera hau ikusita, PP-ak austeritate neurrietaz baliatu zen haren politika zentralista indartzeko. Orduan independentismo “Procés”-aren azkartzea eta PP.ren Gobernuarekiko komunikazio eza 2014ko "Kataluniako Etorkizun Politikoaren Inguruko Parte Hartze Prozesuan" burutu zen, baita beranduago, Independentzia aldarrikatzeko Urriaren 1-eko Erreferendumean, hau azkena berri duguna. Historia nola jarraitzen duen badakigu sobraz, baina gaur egun ez bakarrik sistema judiziala, baina sistema osoa ze egoeratan dagoen aztertzeko balio izango digu. Hurrengo sarreran Estatu Espainiarra hartu dituen neurriak ikertuko ditugu, hori dela eta, hortxe espero zaituztet. Agur eta ondo pasa bitartean!

Informazio iturriak:

Wikipedia

El Orden Mundial

Espainiako Independentzia Judiziala, txarrenetarikoa EB-ren ustetan.

Berri Juridikoak

Europar Batasuneko batzar bat. 

Hemendik aurrera,  Espainiako Botere Judizialaren buruzko berri eta datu interesgarriak azaltzen atal bat sortuko dut, Berri Juridikoak deiturikoa. Gaurko honetan, pasaden urriaren 4an argiratu zen berri bat aztertuko dut, zeinek Espainiako Independentzia Judiziala Europar Batasunaren arabera Europako txarrenetarikoa dela esaten duen. Gaur egun ikusten ari garen berriak kontuan izanda ez da batere harrigarria, Auzi Boterearen goi-mailak guztiz politizatuak daudela garbi dagoelako (Kataluniako prozesu soberanista eta PP-ko B kutxen kasuak jaso duten tratamendu desberdinetaz ohartzea besterik ez da behar hau berresteko).

Berriak horrela dio: Espaniarren %58-a  ez dira Espainiako Botere Judizialaren Independentziaz fidatzen, EB-ko txarrenetariko 4. postuan kokatzen duena. Portzentai horren barruan. %19-a egoera "oso txarra" eta %39-a "nahiko txarra" dela uste dute, baina biztanleen %28-a, egoerarekin pozik daude, eta %3-a "oso ona" delakoan dago. Mesfidantza honen arrazoien artean, biztanleriaren %49-a politikarien presio eta eraginak aipatzen dute, %45-a berriz, entitate ekonomiko edo interesatuen presioei erreparatzen garatu dute sistemaren desadostasun hau. Azkenik,biztanleriaren %34-ak epaileen posizio edo afiliazioei atxikitu dute haien independentzia eta inpartzialtasunaren zalantza.

Biztanleria aparte, enpresek ere ez daude ados gaur eguneko Botere Judizialaren egoerarekin; %50-a politikaren eraginari erreparatu du, %49-ak entitate ekonomikoen presioei eta %36-a epaileen posizioari atxikitzen dute haien mesfidantza.

Beste alde batetik, EB-ak ez du bakarrik biztanleen iritziari eutsi adierazpen hau egiteko. Emakumezko epaileen artean bakarrik %14-a goi-karguak betetzen ditu. Zoritxarrez, hau ez da kasu isolatua, izan ere, estatu barruan dauden goi-karguen artean, %33, 7-a soilik dira emakumezkoak, gizonezkoen %66,3-aren aurrean.

Dokumentua aurkezteko prentsaurrekoan, Vera Jourova justizia komisarioak zera deklaratu zuen:

"Animo a los Estados miembros a velar por que cualquier reforma de la Justicia respete el Estado de Derecho y la independencia judicial. Esto es crucial para que los ciudadanos y las empresas puedan disfrutar plenamente de sus derechos"

Hau izan da guztia, espero dut gustatu izatea, honelako hainbat sarrera idaztea buruan dudalako. Orainaldiko panorama judiziala eta poilitikoa ulertzeko baliagarria izango delakoan nago, zuek zer uste duzue?

Hurrengo asterarte!

FISKALTZA ETA B.J.K.N.

Badaude sistema judizialean, nahiz eta osagarriak, ezinbestekoak diren 2 atal judizialak: Fiskaltza eta Botere Judizialaren Kontseilu Nagusia.

Lehenengoa nahiko ezaguna da, eta Espainiako Fiskalak batzen dituen erakundea da. Konstituzioko 124. Artikuluan azaltzen da haren funtzioa :”El Ministerio Fiscal (...) tiene por misión promover la acción de la justicia en defensa de la legalidad, los derechos de los ciudadanos y del interés público tutelado por la ley (...) así como velar por la independencia de los Tribunales y procurar ante éstos la satisfacción del interés social.(...)”, beste modu batean esanda, fiskalak epaiketetara joan eta akusazio eta defentsa parteak behin entzunda,bata edo bestearen alde jarriko da, beraien irizpidea jarraituz.

Fiskaltza ez da atal independentea, izan ere, badaukate kargu goren bat, Estatuaren Fiskal Orokorra deritzona. Pertsona honek gobernuak hautatu eta Erregeak izendatzen du, eta beste fiskal guztiak bere mendean daude; hortaz, kasu batzuetan, fiskaletan eragin dezake, Nóos Kasuan gertatu zen bezala.

Infanta Cristina Nóos Kasuaren Epaiketan

Hurrengoa, Botere Judizialaren Kontseilu Nagusia da, epai eta magistratuen “gobernua” delakoa. Konstituzioan baita ageri da haren funtzioa, 122. Artikuluan, baina laburbilduz, honetaz datza: epai eta magistratuen izendapen, igoera, ikuskapen eta diziplina- erregimen-etaz arduratzen da, baita epaitegi eta auzitegien ikusketak egiteaz ere.Erregeak izendatutako 21 kideez osatuta dago eta 5 urteko iraupenez gozatzen dute. Haren antolamendua honakoa da: edozein kategoriako 12 epai edo magistratu, haietako 6 kongresuak eta 6 senatuak hautatzen dituztenak. Soberan dauden 8 kideak, abokatu eta sistema judizialaren 15 urte baino gehiago daramaten karguak izan daitezke, eta lehen bezala, erdia biltzarrak eta beste erdia senatuak hautatzen ditu. Behin kide guztiak izendatuta, haien lehenengo sesioan presidente bat hautatuko dute, nork aldi berean Auzitegi Gorenaren presidentea izango dena.

Hau izango da guztia gaurkoz, espero dut ondo ulertu izatea. Agur eta hurrengo astera arte!

Botere Judizialaren Hierarkia

Botere Judiazialaren Hierarkia

Aurreko sarreretan esan bezala, epaiketa sistema zertan datza, nork arraizoia duen erabakitzeaz alegia (akusazio edo defentsa aldea). Espainian, sistema judizial hau, esparru bakoitzaren jurisdikzioa noraino zabaltzen den arabera antolatzen da:

Beheko mailetatik hasiko naiz, eta banan banan haien instituzio eta funztioak azalduko ditut. Lehenengoa, Partidu Judizialekoa dugu (maila txikienekoa). Hasteko, Partidu Judizialak udalerrien taldeak direla esan beharra dago, eta haietan hurrengo instituzioak aurkitu dezakegu:

• Bake Epaitegia:
  • Udalerri bakoitzean 1 dago (bakarrik 1. auzialdiko edo instrukzioko epaitegiak ez egotearen kasuan).
  • Epaitegi hauen burua zuzenbide ikasketak dituzten epaiak dira, udaleko kideak hautatzen dituztenak.
  • Gai basikoak epaitzen ditu, adibidez: 90€ baino gutxieneko erreklamazioak (zuz. Zibilaren esparruan) eta hutsegite txikiak (zuz. Penalean).
• Instrukzioko Epaitegiak:
  • Zuzenbide Penaleko gaiak lantzen ditu.
  • Haien funtzioa epaiketen aurreko ikerketak egitea ohi da, norbait salatzeko baldintza nahiko dauden erabakitzeko.
    • Erantzuna BAIEZKOA izatekotan, Arlo Penaleko Epaitegia edo Auzitegi Probintzialak hartuko dute erantzukizuna.
    • Erantzuna EZEZKOA izatekotan, kasua artxibatuko da.
• 1. Auzialdiko Epaitegia:
  • Hiritarren arteko eztabaida zibil basikoak eta Partidu Judizial berberan Bake Epaitegiak eraman dituen kasuen errekurtsoak lantzen dira.

Hurrengo maileko esparrua Probintziakoa da, eta hurrengo instituzioak barnean hartzen ditu:

• Arlo Penaleko Epaitegia: probintzia barneko delitu penal basikoak lantzen ditu.
• Adingabeko Epaitegia: adingabeak tartean dauzkaten gai penalak.
• Espetxe-zaintzako epaitegia: espetxeekin zerikusi duten arazoak.
• Administrazioarekiko auzien epaitegia: probintzia barneko biztanleen eta administrazioaren arteko arazoak lantzen dira (1. auzialdian).
• Lan-arloko epaitegia: probintziarekin harremana duten langile eta enpresaburu arteko eztabaidaklantzen dira (1. auzialdian ere).
• Auzitegi Probintziala:
  • tribunal bat denez, epai-buru eta 2 magistratu edo gehiagoz osatuta dago.
  • Esparru zibilean, 1. auzialdiko epaitegiko kasuen errekurtsoak lantzen ditu.
  • Esparru Penalean, instrukzioko, adingabeko eta espetxe zaintzako auzitegien kasuen errekurtsoan lantzen ditu.

Ondoren, Esparru Autonomikoa daukagu, non instituzio bakarra dagokion:

• Justizia-auzitegi nagusia: Auronomia bakoitzean hauetako bat dago, eta nahiko maila altua dauka. Zenbait auzi-gelez osatzen da:
  • Zibil eta Penalaren gela:
    • Auzialdi bakarrekoa da, hots, errekurritzeko aukerarik ez du.
    • Autonomiaren atal administratibo nagusiek duten eztabaida zibil eta penalak lantzen ditu.
    • Epai, Magistratu eta Fiskalaei inposatutako salaketak ere lantzen dira, karguan egindako hutsegiteengaitik alegia.
  • Administrazioarekiko auzien gela:
    • Autonomia erkidegoaren kargu garrantzitsuen hutsegiteak eta administrazioarekiko auzien epaitegien kasuetako errekurtsoak lantzen dira, hau da, 2. auzialdian.
  • Lan arloko gela:
    • Probintzia bat edo gehiagori eragiten dioten langile eta enpresaburuen arteko gatazkak lantzen dira (auzialdi bakarrean).
    • 2. auzialdian, lan arloko epaitegiko kasuen errekurtsoak epaitzen dira ere.

Azkenean, Esparru Nazionalak goren mailekoa da, eta horregaitik auzialdi bakarrekoak dira (ez dago hauen errekurtsoak landuko dezaketen maila handiagoko instituziorik). 4 instituzioz baliatzen da:

• Auzitegi Gorena:
  • Honen funtzio garrantzitsuena “kasazioko auzitegi” moduan jokatzea da. Zer esan nahi du honek? Ba beheko mailako epaiketen sententzien abolitzea eskatzen duten eskaeretaz kargu egitea. Beste modu batean esanda, auzitegi honek sistema judizialaren hutsegiteak aztertzen ditu.
• Auzitegi Nazionala:
  • Delitu berezietaz arduratzen da, adibidez: Koroarekin zerikusia dutenak, terrorismoa, droga-trafikoa...
• Instrukzioko Epaitegi Zentrala.
• Penalaren Epaitegi Zentrala.

Ikusi dugun moduan, piramidearen beheko partetik gora joz gero, gero eta pisu handiagokoak izango dira epaitegiak. Epaitegi bateko sententziei bakarrik maila handiagoko epaitegi edo auzitegi batean aurkeztu daitezke errekurtsoak; Espainiaren kasuan, 2.auzialdiako epaitegiak daude maximo, bakarrik behin aurkeztu daitekelako errekurtsoak.

Hauek dira botere judizialaren hierarkiaren elementu guztiak, hurrengora arte!

Botere Judizialaren Elementuak

Justiziaren Jainkosa, begiak estalita ditu objektibotasuna adierazteko. 

Esan dugun bezala, espainiako estatuaren botereak 3 dira: legegilea, betearazlea eta judiziala. Elkarrekiko independienteak dira, horregatik bakoitzak erakunde desberdinei loturik dago:

• B. Legegilea: Gorte Orokorrak.
• B. Betearazlea: Gobernua.
• B. Judiziala: Epai eta magistratuak.

Azken honetan erreparatuko dugu; epai eta magistratuen betebeharrak legearen betetzea edo ez-betetzea epaitu alde batetik eta bestetik legea hautsi dutenei zigorrak inposatzea dira. Ezaugarri batzuk partekatzen dituzten arren, ez dira gauza berdinak;

BERDINTASUNAK	DESBERDINTASUNAK
Independienteak: bakarrik legea bera eragin dezake haien erabakietan.	Epaiak:
Erantzuleak: Beraien akats batengatik norbait kaltetuta ateratzekotan, haiek erantzule izango dira.	Pertsona bakar bat da, epaitegiaren buru dena.
Mugiezinak: bakarrik legeak arrazoiak ematekotan haien postua modifika daiteke (adibidez, haiek jubilatzeko).	Magistratuak:
Konstituzioaren 127. artikuluaren mendean: “Régimen de Incompatibilidades” deritzo.	3 magistratu edo gehiagoz osatutako erakundeen parte dira.

Amaitzeko, hauek ez dira Botere Judiziala osatzen duten kargu bakarrak, bi elementu garrantzitsu falta dira eta: Zinpeko Epaimahai-a (Jurado Popular) eta Fiskalak. Lehenengoa, 2 urtetan behin Probintzia Auzitegiak egiten duen bozketa batean hautatzen diren herritar arruntez osatuta dago, eta probintziako Tribunal Popularretan parte hartzen dute. Nahiko interesgarria da, izan ere zuzenbidea ikasi ez dutenek bakarrik aukeratuta atera ahal dira.

Bigarrenak ordea, Espainiako Fiskal Ministerioaren mende daude, eta erakunde independiente bat da. Interes publikoaren eta justiziaren funtzionamendu egokiaren defentsa bermatzen dute.

Hauek dira justiziaren elementu garrantzitsuenak, espero dut garbi eta zehatz azalduta egotea.

Agur!

Zer da botere judiziala?

Sistema judiziala oso gai zabal eta konplexua da; hori dela eta, ezin da sarrera bakar batean azaldu. Blog honetan ahal eta hobeto argitzen saiatuko naiz, sarrera bakoitzen gai honek dituen ezaugarri eta funtzionameduak aurkezten. Hau esanda, sistema judiziala zer den esaten hasiko naiz. 

Botere judiziala estatuaren oinarrizko 3 funtzioen bat da, eta konkretuki, legeen bitartez gatazkak konpontzeaz eta justizia banatzeaz arduratzen da. Esan daiteke, zuzenbideaz baliatuz gizartearen elkarbizitza arautzen duela, baita legeak debekatzen dituen ekintzak zigortu ere. 

Sistema judiziala tribunal eta epaitegietan betetzen ditu haren funtzioak, estatuaren erakundeak dira eta. Zuzenbidearen barnean botere absolutuaz gozatzen du, baina baditu ere erantzukizun tinkoak, haien artean epaiketak inpartzial eta autonomoak beti izatea. 

Lehen esan dudan bezala, sistema judiziala estatuaren oinarrizko 3 botereen bat da. Beste biak botere legegile eta exekutiboak dira. Ondo ulertzeko, botere legegileak arauak sortzeaz arduratzen da, exekutiboa arau hoiek inposatzean eta botere judiziala haien konplimenduaz ziurtatzean kargu egiten dira, ordea. Montesquieu filosofoak zion botere hauen bereizketak hiritarraren askatasuna ziurtatzen duela, izan ere, zuzenbide estatua banaketa honetatik sortzen da, non botere publikoak legearen mendean sartzen diren. Atal honekin amaizteko, garrantzitsua da botere judiziala burujabea izatea, gainontzeko botereei aplikagarria izateko.

Espainiari erreparatuz

Sistema judizialak modu batean edo bestean funtzionatzen dute estatuaren arabera; espainiaren kasuan, auzitegiak epai eta magistratuz osatuta daude, estatu buruaren izenean justizia aurerra eramaten dutenak. Haien ardurak, kasuak epaitzea eta erabakiak betetzea agintzea dira. Hori aparte, hainbat esparruei aplikagarri da, hain zuzen ere zibil, penal, administratibo eta militarrari, bakoitzak bere arauen arabera epaituta. 

Amaitzeko, 1978ko Espainiako Konstituzioan sistema judizialari lotutako artikulu batzuk daude, haren funtzionamendu zuzena ziurtatzeko. Haien artean: 

• "España se constituye en un Estado social y democrático de Derecho, que propugna como valores superiores de su ordenamiento jurídico la libertad, la justicia, la igualdad y el pluralismo político" (1. artikulua)
• "La Constitución garantiza el principio de legalidad, la jerarquía normativa, la publicidad de las normas, la irretroactividad de las disposiciones sancionadoras no favorables o restrictivas de derechos individuales, la seguridad jurídica, la responsabilidad y la interdicción de la arbitrariedad de los poderes públicos." (9. artikulua)